Χοροί

Αντρικός χορός από τη Μικρά Ασία, όπως χορεύεται στη Λέρο. Ο σκοπός είναι παραδοσιακός από τα Σώκια της Μικράς Ασίας. Το όνομά του είτε προέρχεται από την περιοχή της Αττάλειας, είτε από την τουρκική λέξη aptal=ανόητος, σαλός ή την περσική abdal=δερβίσης, άγιος. Έχει μουσικό μέτρο 9/8. Η διάταξη του χορού αποτελείται από δύο άντρες που κινούνται αντικρυστά και ελεύθερα, χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση και κάνουν περίτεχνες φιγούρες. Σύγχρονα χορεύεται και από ζευγάρι άντρα-γυναίκας.

Αποκριάτικος αντρικός χορός από τη Λέρο ο οποίος εντάσσεται στο δρώμενο “Καμουτζέλες”. Το όνομά του το παίρνει από τη μορφή του ενός εκ των δύο συμμετεχόντων ο οποίος είναι μουτζουρωμένος, μοιάζοντας με “αράπη”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Η διάταξη του χορού αποτελείται από δύο μεταμφιεσμένους άντρες που κινούνται ελεύθερα και μιμούνται ερωτικές κινήσεις μεταξύ άντρα και γυναίκας. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι μορφή του παραπέμπει καθαρά σε αρχαία διονυσιακά δρώμενα, σε γιορτές γονιμότητας για τη φύση (και το νεόνυμφο ζευγάρι) και δεν έχει προσβλητικό χαρακτήρα.

Γυναικείος χορός από την Λαγκάδα της Αιγιάλης Αμοργού. Το όνομά του προκύπτει από το τραγούδι “Θα πάω εκεί στην Αραπιά” το οποίο είναι δημιουργία του Παπαϊωάννου από το 1945.Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο. Η λαβή είναι από τους ώμους και έχει κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι το χορό αυτό τον προτιμούσαν οι γυναίκες των ναυτικών όταν βεγγέριζαν κατά την απουσία των συζύγων τους.

Γαμήλιος αντρικός χορός από την Όλυμπο Καρπάθου. Γράφεται και “Αρκιστής”. Το όνομά του προέρχεται μάλλον από το ρήμα ορχούμαι (=χορεύω).Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα αποτελείται από δύο άντρες οι οποίοι ανεβαίνουν πάνω στα «καντούνια» (πεζούλια), πλάτους μισού μέτρου και εκτελούν πηδηχτά χιαστί βήματα. Η διάταξη των χορευτών είναι αντικρυστή. Η λαβή είναι κυρίως από τις παλάμες στο ύψος των ώμων αλλά και ελεύθερη. Επισημαίνεται ότι χορευόταν μετά από τα πολυήμερα γλέντια των γάμων τα ξημερώματα, κλείνοντας έτσι την χορευτική διαδικασία ενώ σήμερα μόνο σε παραστάσεις χορευτικών ομάδων.

Ξενόφερτος χορός με καταγωγή από την Αυστρία. Το όνομά του προέρχεται από τη γερμανική λέξη “walzen” που σημαίνει γυρίζω, στροβιλίζομαι. Λέγεται και “Βαρς” στην νησιωτική διάλεκτο. Έχει μουσικό μέτρο 3/4. Το χορευτικό σχήμα είναι ζευγαρωτό χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η διάταξη των ζευγαριών αν είναι πολλά, είναι τυχαία στο χώρο.Η λαβή είναι αγκαλιαστή και το ζευγάρι είναι αντίκρυ ο ένας στον άλλο. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι όπως και οι άλλοι “ευρωπαϊκοί” χοροί, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 χορευόταν σε όλη τη χώρα. Σε μερικές περιοχές (πχ Σίφνος, Ικαρία) διατήρήθηκε στα γλέντια έως και σήμερα.