Χοροί

Πανελλήνιος χορός με προέλευση από τη Πόλη. Λέγεται και “Χασαποσέρβικο” ή “Σέρβικος”. Το όνομα “Χασάπικος” προέρχεται από τους χασάπηδες ή μακελάρηδες της Πόλης, και το όνομα “Σέρβικος” προκύπτει από τη ρουμανική sârbă = Σέρβα, που η προφορά της είναι μεταξύ του «σι» και του «σε» οπότε υπήρξε εσφαλμένη συσχέτιση της “σίρμπας” με την Σερβία, παγιώνοντας το κοινό σήμερα όνομα “χασαποσέρβικο”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο και έχει κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Σε ότι αφορά στην κοινωνική του διάσταση, ορίζεται ως ρεμπέτικος χορός, τουλάχιστον για την περίοδο 1850-1953, ενώ από το 1953 έως το 1980 οι μετεξελίξεις και οι μετασχηματισμοί της ελληνικής κοινωνίας τον φέρνουν στο προσκήνιο ως λαϊκό χορό. Από το 1980 και εντεύθεν ορίζεται ως πανελλήνιος χορός που εξελίσσεται σύμφωνα με την ελληνική αστικολαϊκή μουσική παράδοση. Σε κάποια μέρη είναι ακόμα βασικός χορός στα γλέντια τους (Κως, Κύθνος κλπ) ενώ σε κάποια άλλα έχει λάβει τοπική μορφή (πχ Σούστα Άνδρου, Ρούσικος Νάξου). Παλαιότερα ήταν μόνο αντρικός αλλά πλέον χορεύουν και οι γυναίκες.

Χορός των νησιών (παραλλαγή της Άνδρου). Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα αποτελείται από δύο άντρες και δύο γυναίκες και έχει αντιωρολογιακή κατεύθυνση. Η διάταξη είναι οι γυναίκες μεταξύ των ανδρών και χορεύεται πάντα από τέσσερα άτομα. Αποτελεί τον κύριο χορό της παλιάς σουίτας της Άνδρου που αποτελούν οι “Συρτός”-“Γυναικείος Μπάλλος”-“Μπάλλος”. Αρχικά παίζεται ένας “Συρτός”, σύμφωνα με την παραγγελία που θα δώσουν οι άντρες χορευτές στους οργανοπαίκτες. Αφού χορέψουν λίγη ώρα, καλούν τις “ντάμες” τους (προσφέροντας ή πετώντας τους τα μαντήλια τους) και αυτές παίρνουν θέση ανάμεσα στους δύο “καβαλιέρους”. Με τη διάταξη αυτή των χορευτών παίζεται ο “Γυναικείος Μπάλλος” και ύστερα ο κυρίως “Μπάλλος” που χορεύεται αντικρυστά από ένα ή δύο ζεύγη.

Πανελλήνιος αντρικός χορός με προέλευση από τη Πόλη (μορφή από το Κόρθι της Άνδρου).Λέγεται “Χασάπικος” επειδή τον χόρευαν οι χασάπηδες ή μακελάρηδες της Πόλης και το όνομα “Σέρβικος” προκύπτει από τη ρουμανική sârbă = Σέρβα, που η προφορά της είναι μεταξύ του «σι» και του «σε» οπότε υπήρξε εσφαλμένη συσχέτιση της “σίρμπας” με την Σερβία, παγιώνοντας το κοινό σήμερα όνομα “χασαποσέρβικο”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Στην Άνδρο το χορεύουν σε ζευγαρωτή διάταξη (άντρα-γυναίκας) με ελεύθερη λαβή και κίνηση χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Σε ότι αφορά στην κοινωνική του διάσταση, ορίζεται ως ρεμπέτικος χορός, τουλάχιστον για την περίοδο 1850-1953, ενώ από το 1953 έως το 1980 οι μετεξελίξεις και οι μετασχηματισμοί της ελληνικής κοινωνίας τον φέρνουν στο προσκήνιο ως λαϊκό χορό. Από το 1980 και εντεύθεν ορίζεται ως πανελλήνιος χορός που εξελίσσεται σύμφωνα με την ελληνική αστικολαϊκή μουσική παράδοση.

Χορός των νησιών (νεότερη παραλλαγή της Νάξου). Γράφεται και “Μπάλος”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το σχήμα είναι ζευγαρωτό (ένας άντρας και μία γυναίκα), έχει ελεύθερη κατεύθυνση και οι χορευτές χορεύουν χωρίς να κρατιόνται. Είναι ζευγαρωτός ελεύθερος αυτοσχεδιαστικός χορός που ακολουθεί τον “Συρτό” (και την τεχνοτροπία στο βήμα του).Πλέον, λόγω της δισκογραφίας, μπορεί να είναι και αυτόνομος. Αντίστοιχα παλαιότερα χορευόταν από ένα ζευγάρι, αλλά πλέον από πολλά μαζί. Χαρακτηριστικά είναι τα “τσακίσματα” (ημικαθίσματα) που κάνουν οι χορευτές στα ρεφραίν της μουσικής και τα “τσαλίμια” του άντρα χορευτή.

Πανελλήνιος αντρικός χορός με προέλευση από τη Πόλη (μορφή της Λέρου).Λέγεται “Χασάπικος” επειδή τον χόρευαν οι χασάπηδες ή μακελάρηδες της Πόλης και το όνομα “Σύρμπα” ή “Σίρμπα” προκύπτει από τη ρουμανική sârbă = Σέρβα, που η προφορά της είναι μεταξύ του «σι» και του «σε» οπότε υπήρξε εσφαλμένη συσχέτιση της “σίρμπας” με την Σερβία, παγιώνοντας το κοινό σήμερα όνομα “χασαποσέρβικο”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με αντιωρολογιακή φορά και λαβή από τους ώμους.