Χοροί

Αποκριάτικος αντρικός χορός από το χωριό Κέφαλος της Κω. Το όνομά του προέρχεται από τις κινήσεις των μεταμφιεσμένων χορευτών να κλωτσούν προς τα πίσω ο ένας τον άλλον, μιμούμενοι τις κλωτσιές του γαϊδάρου. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα αποτελείται από ένα ή περισσότερα ζευγάρια αντρών με ελεύθερη κίνηση στο χώρο. Ανάλογη διαδικασία ακολουθούνταν και στον παλιό χορό της Κάσου “Κλωτσιές”.

Χορός που συναντάται σε όλα τα Δωδεκάνησα (μορφή Κω). Το όνομά του προέρχεται από την επιτόπια παλινδρομική κίνηση των χορευτών που λέγεται σουστάρισμα. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ του πρωτοχορευτή και των υπόλοιπων αντρών οι οποίοι χορεύουν στο τέλος του τόξου. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί χέρι του επόμενου χορευτή.

Πανελλήνιος χορός με καταγωγή από τη Ρούμελη και το Μωρηά. Λέγεται και “Συρτός” κυρίως στη Μακεδονία και τη Θράκη και σε μερικά νησιά προφέρεται και ως “Καλαμαθιανός”. Το όνομά του το πήρε πιθανότατα από το τραγούδι “Μαντήλι Καλαματιανό”. Έχει μουσικό μέτρο 7/8. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρες. Η λαβή είναι από τις παλάμες στο ύψος των ώμων. Επισημαίνεται ότι στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου και την Κρήτη πάντα ο τελευταίος χορευτής είναι άντρας καθώς και ότι σε μερικές περιπτώσεις, ιδίως τις Απόκριες, μπορεί η λαβή να είναι και από τους ώμους.

Χορός που συναντάται σε όλα τα Δωδεκάνησα (παραλλαγή Κω). Λέγεται και “Ίσσος” ή “Μελαχροινό”. Το όνομά του προέρχεται από το αργό, στρωτό βήμα του. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ του πρωτοχορευτή και των υπόλοιπων αντρών οι οποίοι χορεύουν στο τέλος του τόξου. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί χέρι του επόμενου χορευτή. Η ιδιαιτερότητα του χορού στο νησί αφορά κυρίως στη διάταξη των χορευτών.

Ξενόφερτος χορός με καταγωγή από την Τσεχία. Το όνομά του προέρχεται από την τσεχική λέξη půlka- που σημαίνει μικρό ή μισό, κάτι που αναφέρεται στα μικρά μισά βήματα του χορού. Προφέρεται και “Πόρκα” στα νησιά των Κυκλάδων. Έχει μουσικό μέτρο 4/4. Το χορευτικό σχήμα είναι ζευγαρωτό χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η διάταξη των ζευγαριών αν είναι πολλά, είναι τυχαία στο χώρο. Η λαβή είναι αγκαλιαστή και το ζευγάρι είναι αντίκρυ ο ένας στον άλλο. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι όπως και οι άλλοι “ευρωπαϊκοί” χοροί, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 χορευόταν σε όλη τη χώρα. Σε μερικές περιοχές (πχ Σίφνος, Ικαρία) διατηρήθηκε στα γλέντια έως και σήμερα. Στη Νάξο την έλεγαν “Τσαμπουνόπορκα” και αλλάζανε ντάμες με το συνθηματικό “σανζέ λα νταμ”.