Χοροί

Στο αποκριάτικο χοροπαίχνιδο “Κουτεντέ” (ή “Νικηντρέ”) κρατιόνται με μαντήλι και τραγουδούσαν : «Νινηντρέ, Νινηντρέ γειά σου Γιάννη Κουτεντέ» και τότε αυτός που αναφέρθηκε περνά το μαντήλι κάτω από τα πόδια του και εξακολουθεί να το κρατάει ενώ οι άλλοι συνεχίζουν να χορεύουν. Αφού περάσουν όλοι, ο τελευταίος, που δεν έχει κάποιο να κρατάει, περνάει ανάποδα και έχει πλάτη με τον προηγούμενό του. Κάποιος άλλος κρατάει λουρί και χτυπά τους δύο τελευταίους, οι οποίοι πολλές φορές κρατιόνται από τα χέρια μιας και τα μαντήλια δεν είναι γερά.Μοιάζει με το “Πάνω Ζε” της Πάρου, και δεν χορεύεται πλέον στη Νάξο (ως τα μέσα του ’80 χορευόταν στην Κόρωνο).

Αποκριάτικος χορός από τη Νάξο (παραλλαγή από τον Κυνήδαρο). Το όνομά του οφείλεται είτε στο τραγούδι “Στην κεντημένη σου ποδιά, μωρ’ βλάχα” είτε στο αποκριάτικο ντύσιμο της παλιάς εποχής που περιλάμβανε Βλάχους ή Φουστανελάδες. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι σπειροειδές με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τους ώμους. Επισημαίνεται ότι υπάρχουν επτά διαφορετικές μορφές της και ότι σύγχρονα χορεύεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στα ναξιώτικα γλέντια.

Αποκριάτικος χορός από τη Νάξο (παραλλαγή από τις Μέλανες). Το όνομά του οφείλεται είτε στο τραγούδι “Στην κεντημένη σου ποδιά, μωρ’ βλάχα” είτε στο αποκριάτικο ντύσιμο της παλιάς εποχής που περιλάμβανε Βλάχους ή Φουστανελάδες. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι σπειροειδές με κατεύθυνση ανθωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τους ώμους. Επισημαίνεται ότι υπάρχουν επτά διαφορετικές μορφές της και ότι σύγχρονα χορεύεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στα ναξιώτικα γλέντια, αλλά ο συγκεκριμένος τύπος δεν χορεύεται πλέον παρά μόνο σε χορευτικές παραστάσεις.

Αποκριάτικος χορός από την δυτική Νάξο. Το όνομά του προέρχεται πιθανά από το τουρκικό ρήμα dirlanmak που σημαίνει ζωντανεύω, ανασταίνω. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση ανθωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τους ώμους και το βήμα του μοιάζει με της “Βλάχας”. Κάποιοι μελετητές τον αναφέρουν και ως “Βλάχα των πεδινών χωριών”. Χορευόταν υπό τη συνοδεία τσαμπούνας, στα πεδινά χωριά της Νάξου (Τρίποδες, Γλινάδο κλπ).Πέραν από κάποιες αναβιώσεις, οι τοπικοί σύλλογοι, δεν τον παρουσιάζουν στις δράσεις τους.

Αποκριάτικος χορός από τη Νάξο (παλαιά μορφή). Το όνομά του οφείλεται είτε στο τραγούδι “Στην κεντημένη σου ποδιά, μωρ’ βλάχα” είτε στο αποκριάτικο ντύσιμο της παλιάς εποχής που περιλάμβανε Βλάχους ή Φουστανελάδες. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι σπειροειδές με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τους ώμους. Επισημαίνεται ότι υπάρχουν επτά διαφορετικές μορφές της και ότι σύγχρονα χορεύεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στα ναξιώτικα γλέντια ενώ ο συγκεκριμένος τύπος δεν χορεύεται πλέον, παρά μόνο σε χορευτικές παραστάσεις κυρίως από τις ομάδες του Φιλωτίου.