Χοροί

Ξενόφερτος χορός με καταγωγή από την Τσεχία (μορφή νοτίων Κυκλάδων). Το όνομά του προέρχεται από την τσεχική λέξη půlka- που σημαίνει μικρό ή μισό, κάτι που αναφέρεται στα μικρά μισά βήματα του χορού. Προφέρεται και “Πόρκα” στα νησιά των Κυκλάδων. Έχει μουσικό μέτρο 4/4. Το χορευτικό σχήμα είναι ζευγαρωτό χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η διάταξη των ζευγαριών αν είναι πολλά, είναι τυχαία στο χώρο. Η λαβή είναι αγκαλιαστή και το ζευγάρι είναι αντίκρυ ο ένας στον άλλο. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι όπως και οι άλλοι “ευρωπαϊκοί” χοροί, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 χορευόταν σε όλη τη χώρα. Σε μερικές περιοχές (πχ Σίφνος, Ικαρία) διατηρήθηκε στα γλέντια έως και σήμερα. Στις νότιες Κυκλάδες απλά η λαβή των χορευτών είναι από τους ώμους ενώ χορεύουν αντικρυστά.

Χορός από τα Δωδεκάνησα. Λέγεται και “Ροδίτικος” ή “Πηδηχτός Ρόδου”. Το όνομά του οφείλεται σε προέλευσή του από την Κρήτη. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τις παλάμες, με τα χέρια στο ύψος των ώμων. Πιθανότατα ο χορός ήρθε από τους Κρητικούς που εκδιώχθηκαν την εποχή της Τουρκοκρατίας και εγκαταστάθηκαν στην ορεινή Ρόδο. Το βήμα του και το ύφος του θα λέγαμε ότι μοιάζει με τον συρτό που συναντάμε στο Ανατολικό κομμάτι της Κρήτης.

Πανελλήνιος χορός όπως αποδίδεται γενικά στα Νότιο Αιγαίο (ιδίως στα Δωδεκάνησα). Το όνομά του το πήρε πιθανότατα από τη διάταξη των χορευτών, όπου ο πρώτος “σύρει”, τραβάει, κατευθύνει τους υπόλοιπους. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρες. Η λαβή είναι από τις παλάμες, με τα χέρια στο ύψος των ώμων. Γενικά ο βηματισμός αποτελείται από μπροστινά βήματα (“τριαράκια” στην περιφέρεια του κύκλου) και πολλές φορές φεύγοντας από τον κύκλο χορεύουν αντικρυστά μόνοι τους “Μπάλλο”.

Ο βασικότερος χορός των Κυκλάδων, ο οποίος στα νότια νησιά του χορεύεται με μπροστινά βήματα αλλά και δεξιά μπασίματα. Έχει ρυθμό 2/4 και συνήθως ακολουθείται από τον “Μπάλλο”. Στις μέρες μας, η λαβή είναι με τα χέρια κατεβασμένα όταν η μουσική είναι πολύ γρήγορα και όταν χορεύουν μόνο άντρες συνηθίζουν να πιάνονται από τους ώμους. Επίσης, πλέον στα περισσότερα νησιά χορεύεται μόνο με δεξί μπάσιμο , παρότι παλιότερα αυτό γινόταν μόνο στο ρεφρέν του τραγουδιού.

Γαμήλιος γυναικείος χορός από τη Ρόδο . Το όνομά του προέρχεται από το “σπερβέρι” , μια μεγάλη κουνουπιέρα της εποχής, ένα μεγάλο άσπρο ύφασμα στον αργαλειό με πολλά κεντήματα πάνω και έναν σταυρό για να ευλογεί το παστό(νυφικό κρεβάτι). Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο. Η κατεύθυνση της ομάδας είναι αντιωρολογιακή. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί χέρι της επόμενης χορεύτριας. Τα εν λόγω υφάσματα τα δανειζόντουσαν συνήθως για να τελέσουν το έθιμο τρεις -τέσσερεις μέρες πριν τον γάμο, όπου τραγουδούσαν και χόρευαν κατά το στόλισμα.